Myomlar, rahim miyomu veya fibroid olarak da bilinen, rahmin kas tabakasında gelişen kanserli olmayan büyümelerdir. Üreme çağındaki birçok kadını etkileyen yaygın durumlardır. Bazı kadınlarda hiç belirti görülmezken, bazılarında özellikle hamilelik sırasında komplikasyonlar yaşanabilir. Myomların hamilelik üzerindeki etkisi, büyüklüklerine, sayısına ve rahim içindeki konumlarına bağlı olarak değişiklik gösterir.
Rahim miyomu olarak da bilinen myom, düz kas ve fibroz dokudan oluşan iyi huylu bir tümördür. Bu tümörler rahmin farklı bölgelerinde büyüyebilir, bazı durumlarda küçük kalıp fark edilmezken, bazı durumlarda ise büyüyerek rahatsızlığa neden olabilir.
Myom Türleri
Myomlar, rahim içindeki konumlarına göre farklı türlere ayrılır:
İntramural Myom: Rahmin kas duvarında gelişir. En yaygın myom türüdür. Ağır adet kanamaları ve pelvik ağrıya neden olabilir.
Subseröz Myom: Rahmin dış yüzeyinde büyür. Mesane veya bağırsaklara baskı yaparak idrar sorunlarına veya kabızlığa neden olabilir.
Submukozal Myom: Rahmin iç yüzeyinin hemen altında yer alır. Rahim boşluğunu bozabilir, aşırı kanamaya ve kısırlığa yol açabilir.
Pedinküllü Myom: Saplı yapıda olup rahmin içinde ya da dışında büyüyebilir. Bazen dönerek şiddetli ağrıya neden olabilir.
İntrauterin Myom: Rahim boşluğu içinde gelişen myomlardır. Yerleşmeyi ve gebeliği engelleyebilir.
Myom Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?
Myomların oluşum nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, birçok faktör gelişimlerinde rol oynar:
Hormonel Etkiler: Östrojen ve progesteron, myom büyümesini teşvik eder. Bu hormonlar adet döngüsü sırasında rahim içini uyarır.
Genetik Faktörler: Ailede myom öyküsü olan kişilerde risk artar.
Yaş: 30-50 yaş arası kadınlarda görülme sıklığı artar.
Yaşam Tarzı ve Beslenme: Kırmızı et ağırlıklı beslenme, düşük sebze tüketimi, alkol ve obezite riski artırabilir.
Rahim Miyomu Nedenleri: Rahimdeki iltihaplanmalar ve anormal hücre büyümesi etkili olabilir.
Myom Belirtileri Nelerdir?
Tüm kadınlarda belirtiler görülmeyebilir. Ancak görüldüğünde yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Yaygın Myom Belirtileri
Ağır ve uzun süren adet kanamaları
Şiddetli adet sancıları
Pelvik ağrı ve baskı hissi
Mesaneye baskı nedeniyle sık idrara çıkma
Bağırsaklara baskı nedeniyle kabızlık ve şişkinlik
Cinsel ilişki sırasında ağrı
Bel ağrısı
Aşırı kan kaybına bağlı anemi
Myom Nasıl Tespit Edilir?
Erken teşhis, etkili tedavi için önemlidir. Teşhis yöntemleri şunlardır:
Pelvik Muayene: Rutin jinekolojik muayenede doktor rahmin büyüdüğünü fark edebilir.
Ultrason: Myomların yerini ve büyüklüğünü gösteren ağrısız bir görüntüleme testidir.
Histeroskopi: İnce ışıklı bir tüp ile rahim iç yüzeyi incelenir.
Laparoskopi: Karın boşluğuna kamera ile girilerek rahmin dışı gözlemlenir.
Myomlar Hamileliği Nasıl Etkiler?
Myomlar hamileliği farklı şekillerde etkileyebilir. Çoğu kadın sağlıklı bir şekilde doğum yaparken, bazıları için komplikasyon riski büyüklük ve konuma göre artar.
Rahim iç tabakasına kan akışını azaltarak gebelik başarısını düşürme
Hamilelikte Myom Riski
Gebelikteki hormon değişiklikleri myomların büyümesine neden olabilir. Komplikasyonlar, myomun büyüklüğü ve konumuna bağlı olarak değişir.
Bebeğin Gelişimine Etkisi
Büyük myomlar rahimde yer kaplayarak bebeğin gelişimini kısıtlayabilir.
İntrauterin Gelişme Geriliği (IUGR): Myomlar plasentaya kan akışını azaltarak bebeğin yeterince beslenmesini engelleyebilir.
Azalmış Amniyotik Sıvı: Myomlar rahimdeki sıvı seviyesini etkileyerek bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Erken Doğum Riski
Myomlar düzensiz rahim kasılmalarına neden olabilir ve bu durum erken doğuma yol açabilir.
Rahim Hassasiyeti: Büyük myomlar rahimde gerilim yaratarak kasılmaları artırabilir.
Erken Su Gelmesi (PROM): Bazı kadınlarda myomlar suyun erken gelmesine ve erken doğuma neden olabilir.
Sezaryen İhtimali
Doğum Kanalının Tıkanması: Servikse yakın büyük myomlar vajinal doğumu engelleyebilir.
Bebeğin Yanlış Konumlanması: Myomlar bebeğin ters ya da çapraz pozisyonda kalmasına neden olabilir.
Doğumun İlerlemesinde Sorun: Rahmin yeterince kasılamaması nedeniyle doğum süresi uzayabilir.
Myomlar Nasıl Tedavi Edilir?
Myom tedavisi, boyutuna, belirtilere ve kadının çocuk sahibi olma isteğine göre belirlenir:
Bekleyerek İzleme: Küçük ve belirtisiz myomlar tedavi gerektirmeyebilir.
İlaç Tedavisi: Doğum kontrol hapları veya GnRH agonistleri gibi hormon tedavileri myomları küçültebilir.
Rahim Miyomu Tedavisi: Rahim arter embolizasyonu (UAE) gibi işlemlerle myomun kan akışı kesilerek küçülmesi sağlanır.
Cerrahi Seçenekler:
Myomektomi: Myomun alınıp rahmin korunması. Gebelik planlayan kadınlar için önerilir.
Histerektomi: Rahmin tamamen alınması. Ciddi vakalar için kalıcı çözümdür.
Tüp bebek tedavisi düşünen kadınlar, myomların doğurganlık üzerindeki etkisi konusunda doktorlarına danışmalıdır. Kıbrıs’ta Tüp Bebek Tedavisi, myomu olan ve hamile kalmak isteyen kadınlara özel bakım sunabilir. Myomların gebeliğe etkisini bilmek, doğru karar vermede önemli rol oynar.